Tarihçe
Fatih Sultan Mehmet tarafından Boğaziçi’nden geçen gemileri kontrol etmek amacıyla 1452 yılının mart ayında yapımına başlanan hisar, aynı yılın ağustos ayında tamamlanmıştır. Yapımında 300 usta, 700-800 işçi, 200 arabacı, kayıkçı ve nakliyeci çalıştığı kaynaklarda geçmektedir. Fetihten sonra önemini yitiren Hisar, XVI. yy.dan itibaren devlet hapishanesi olarak kullanılmıştır. 1746 yılında çıkan yangında tahrip olmuş ve Sultan III. Selim (1789-1807) zamanında tamir edilmiştir. Daha sonra kaderine terk edilen yapı 1953 yılında fethin 500. sene-i devriyesinde, kapsamlı bir restorasyon çalışması görmüştür.
Müze olarak İlk Açılış Tarihi: 1953 yılında başlatılan restorasyon çalışmasının tamamlanmasının ardından 1968 yılında Hisarlar Müze Müdürlüğüne bağlı müze olarak ziyarete açılmıştır.
Koleksiyon Türleri
İstanbul’un fethinin sembollerinden olan Rumeli Hisarı Müzesi; başta fetihte kullanılanlar olmak üzere Osmanlı dönemine ait gülleler, II. Beyazıd dönemine ait toplar ve Geç Dönem Osmanlı topları, Doğu Roma İmparatorluğundan günümüze ulaşan çeşitli taş eserler ile Haliç zincirinden oluşan koleksiyona sahiptir.
Müzenin Öne Çıkan Özelliği
Bir ortaçağ yapısı olan Rumeli Hisarı, döneminin en büyük burçlarına sahiptir. Fatih Sultan Mehmet’in 3 veziri tarafından yaptırılan Çandarlı Halil Paşa Kulesi 22 m, Zağanos Paşa Kulesi 21 m ve Saruca Paşa Kulesi 28 m. yüksekliğindedir. Ahşap katları bugün hala ayakta olup Saruca Paşa Kulesinde, akustiği ile öne çıkan divanhane odası ve hapishane olarak kullanıldığı dönemden kalan grafit yazılar mevcudiyetini korumaktadır. Zağanos Paşa Kulesindeki iki satırlık nesih kitabe Boğaziçi’nin ilk Türkçe kitabesi olma özelliğini taşımaktadır. Orta çağdan günümüze ulaşan bu eşsiz yapı sadece mimarisi ile değil bitki örtüsü ile de öne çıkmaktadır. Çam fıstıkları, erguvan ağaçları ve yabani yer örtüleri ile her mevsim İstanbul Boğazı’nın tipik florasının küçük bir kesiti Hisar bahçesinde hayat bulmaktadır. Ayrıca üç seyir terası, dünyanın en güzel manzaralarından birine ev sahipliği yapmaktadır.