İSLAM BİLİM VE TEKNOLOJİ TARİHİ MÜZESİ
İstanbul’da Gülhane Parkı’nın içindeki Saray Sur Duvarına bitişik Has Ahırlar Binası’nda yer alır. Osmanlı Dönemi’nde, padişahın ve yakın hizmetindekilerin atlarının bulunduğu ahırlara Has Ahır (İstabl-ı amire) denilmiştir. İslam bilim tarihçisi Prof. Dr. Fuat Sezgin tarafından hazırlanarak 2008 yılında açılan müze, üç bin 500 metrekarelik sergi alanı ve toplam 585 alet, cihaz kopyaları, maket ve model koleksiyonuyla alanında Türkiye’de ilk ve Frankfurt’tan sonra dünyada da ikinci örnek olmasıyla öne çıkıyor. Elli yılı aşkın süredir yaptığı çalışmalarla tanınan kurucusu Prof. Dr. Fuat Sezgin, orijinal kaynaklarda yaptığı araştırmalarıyla bilim ve medeniyet tarihindeki gelişmelerin kopuk olmadığı, aksine bütünlük oluşturduğu görüşünü taşır. Bilimsel eserlerin estetik ve öğreticiliği, bıraktığı izlenim ve kazandırdığı bilgiyle özel bir etkileyici gücü olmakla birlikte, geçmişteki İslam dünyasının bilimler tarihindeki süreci de belgeleriyle ortaya konmuştur. Ayrıca, Doğu-Batı Bilim kültürünü birleştiren bir köprü niteliği taşır.
İBN-İ SİNA’NIN BOTANİK BAHÇESİ
İki katlı müzenin üst katında müzeyle ilgili görsellerin izlenebildiği Sinevizyon Salonu, Astronomi, Saat Teknolojisi, Denizcilik, Savaş Teknolojisi ve Tıp Bölümü bulunur. Alt kattaysa; madenler, fizik, matematik-geometri, şehircilik ve mimari, optik, kimya ve coğrafyayla ilgili harita ve çizimlerinin sergilendiği bir alan bulunur. Müzenin bahçesinde de üstünde Halife el-Me’mun’un 9. yüzyılda yaptırdığı dünya haritasının kopyası olan yerküreyle, İbn-i Sina’nın el-Kanun fi’t-Tıbb kitabının ikinci cildinde bahsedilen tıbbi bitkilerden 26’ sının bulunduğu 2013 yılında açılan İbn-i Sina Botanik Bahçesi yer alır.
MODELLER FRANKFURT’TAN GELDİ
Sergi salonlarının tamamında, İslam bilim adamlarının eserlerinin model ve maketleri sergilenir. El-İdrisi’nin, Halife el-Me’nun’un haritasını temel alarak çizdiği Dünya Haritası’nın kopyası, Takiyeddin’in 1559 yılında yaptığı Mekanik Saati, El-Cezeri’nin (1200 yılları) kitabından Fil Saati ve Hacamatı, Ebu Said Es-Siczi’nin Planetaryum’u, Abdurrahman eş- Sufi’nin gök küresi, Hıdr el-Hucendi’nin Usturlabı, 12. Yüzyılda Abdurrahman el-Hazini tarafından yapılan su ve ağırlık prensibine göre çalışan Dakika Terazisi, İbn-i Sina’nın el-Kanun fi’t Tıbb Kitabı gibi önemli bilim adamlarının, İslam Medeniyetinin 9. ve 16. yüzyıllar arasındaki yaratıcılık döneminde gerçekleştirdiği bazı icatların kopyalarını görmek mümkün. Kopyaların büyük bir kısmı, Frankfurt’taki Johann Wolfgang Goethe Üniversitesi’ne bağlı Arap-İslam Bilimleri Tarihi Enstitüsü tarafından yazılı kaynaklara göre, çok küçük bir kısmıysa günümüze ulaşan eserlerin orijinallerine dayanılarak yaptırıldı.
HAZIR GELMİŞKEN
Ömrünü İslam bilimi ve medeniyetini araştırmaya adayan ve artık aramızda olmayan Prof. Dr. Fuat Sezgin’i daha yakından tanıma fırsatını kaçırmayın. Yine Gülhane Parkı sınırları içinde olan “Prof. Dr. Fuat Sezgin İslam Bilim Tarihi Araştırmaları Vakfı” bir enstitü ve kütüphaneye ev sahipliği yapıyor. Ayrıca tarihi açıdan önem taşıyan Gülhane Çeşmesi’ne de çok yakın.
