GAZİANTEP ZEUGMA MOZAİK MÜZESİ
Zeugma Mozaik Müzesi, Eski Tekel fabrikası arazisi üzerine kurulmuş olup 09.09.2011 tarihinde açılışı gerçekleştirilmiştir. Zeugma Mozaik Müzesi ile Sergi ve Konferans Merkezi’nin toplam oturum alanı 30.000 metrekare olup 25.000 metrekare kapalı alana sahiptir. 3 adet yapı topluluğundan oluşan komplekste A blokta Zeugma Antik Kenti’nden getirilen mozaikler, B blokta Gaziantep ve çevresinde yapılan kazılarda ele geçen Doğu Roma Dönemi’ne ait kiliselerin taban mozaikleri, C blokta ise idari kat, konferans ve fuaye alanları yer almaktadır. Zeugma Mozaik Müzesi koleksiyonunda bulunan Roma ve Doğu Roma Dönemi’ne ait 3.000 metrekare mozaik, 140 metrekare duvar resmi, 4 adet Roma Çeşmesi, 20 adet sütun, 4 adet kireç taşından yapılmış heykel, bronz Mars heykeli, mezar stelleri, lahitler ve mimari parçalar sergilenmektedir.
Zeugma Mozaik Müzesi’nde dünyanın en önemli mozaikleri arasında sayılabilecek eserler yer almaktadır. Konu ve renk çeşitliliği bakımından oldukça zengin bir mozaik koleksiyonuna sahip olan müze, metrekareye düşen tessera (her bir mozaik taşına verilen isim) sayısının fazlalığıyla dikkat çekmektedir. Üç boyutlu tasarımlar ve üst düzey tekniklerle dönemin mimarisi, yaşam biçimi, bitki ve hayvan temalarının zengin bir biçimde mozaiklere aktarılması, Zeugma’yı dünyanın en önemli mozaik müzelerinden biri haline getirmiştir.
Müzedeki dokunmatik bilgilendirme ekranları vasıtası ile ziyaretçiler, teşhirde bulunan eserlerin, kazı sırasındaki ve sonrasındaki durumlarına sit fotoğraflar ile videolarına ve bilgilerine erişim sağlayabilmektedirler.
ÇİNGENE KIZI
Mainad Villası’nın yemek odasının taban mozaiğidir. Bu mozaik parçasındaki figür sağına doğru bakmaktadır. Kabarık saçları alnının üzerinde ortada ikiye ayrılmış olup arkadan bir eşarpla bağlanmıştır. Dar alınlı, elmacık kemikleri hafifçe belirgin ve dolgun yüzlüdür. İri gözlerinde mahzun ve anlamlı ifade vardır. Kulaklarında iç içe geçmiş iri halka küpeler görülmektedir. Bu sebeple ilk bulunduğunda “Çingene Kızı” olarak isimlendirilmiştir. Başının yanındaki asma yapraklarından dolayı Dionysos şenliklerinde yer ala ve bu tanrının müritlerinden olan bir “ Mainad” olduğu düşünülmektedir.
Yüzünün tamamı olmamasına rağmen bakışları ve gözlerindeki ifadeden dolayı ziyaretçiler tarafından “Mona Lisa” benzetmesi yapılmaktadır.
1960’lı yıllarda Zeugma Örenyeri’nde yapılan kaçak kazılarla yurt dışına kaçırılan ve ABD’nin Bowling Green Eyalet Üniversitesi’nde sergilenen Çingene Kızı mozaiğinin bordürlerine ait olan 12 parça mozaik, Bakanlığımızın diplomatik çalışmaları sonucunda ülkemize iadesi gerçekleşmiş olup 8 Aralık 2018 tarihinde ise basın tanıtımı yapılarak ülkemize ve müzemize kazandırılmıştır.
